Ամնեսթի Ինթերնեշնլ. Հայաստանը պետք է պաշտպանի ազատ արտահայտման բոլոր տեսակները
«Ամնեսթի Ինթերնեշնլ»-ի նոր զեկույցը վեր է հանում Հայաստանում հետապնդումների տագնապալի մշակույթ: Զեկույցն անվանվել է «Հայաստան. տարբերությունների համար տեղ չկա» (զեկույցն ամբողջությամբ` անգլերեն և ռուսերեն):
Առաջին հայացքից թվում է, որ Հայաստանում ազատ արտահայտման խնդիրներ չկան: Տարբեր թեմաներին վերաբերող քննադատական տեսակետներն ազատ արտահայտվում են թերթերում, հեռուստատեսությամբ և համացանցով: Սակայն որոշ թեմաներ դուրս են մնացել վճռորոշ քննարկումներից կամ դիտարկումներից: «Պետական կամ ազգային շահ» համարվող խնդիրների շուրջ քննադատորեն խոսելը շարունակում է մնալ տաբու: Անգամ ՀԿ-ները և մարդու իրավունքների պաշտպանները, ում առաջնային դերն այս հարցերը կասկածի տակ դնել և քննելն է, խուսափում են «ոչ-հայրենասիրական» դիրքորոշումից:
Ոտնձգություններն ու ահաբեկումը այն մարդկանց նկատմամբ, ովքեր ընդդիմանում կամ վիճարկում են պետությունը կամ հիմնական սոցիալական արժեքները, հաճախ ընկճող ազդեցություն են թողնում այլոց վրա:
Ներքին և միջազգային պարտավորություններով Հայաստանի իշխանությունները ստանձնել են ապահովել ակտիվիստների ծավալած գործունեությունն առանց որևէ միջամտության, խոչընդոտների, խտրականության կամ փոխվրիժառության վախի:
Զեկույցն ավելի շատ Հայաստանի` միջազգային օրենքներով ստանձնած պարտավորթյունների, բանակում չարաշահումների դեպքերի ուսումնասիրման, հակամարտության կարգավորմամբ զբաղվող ակտիվիստների վրա հարձակումների, խտրականության և ատելության հիմքով կատարվող հնարավոր հանցագործությունների մասին է:
Զեկույցը նաև վեր է հանում լեսբուհի, գեյ, բիսեքսուալ և տրանսգենդեր (ԼԳԲՏ) անձանց նկատմամբ խտրականությունները և իշխանությունների` նրանց պաշտպանելու անպատրաստակամությունը:
Այն արձանագրում է Հայաստանում ԼԳԲՏ մարդկանց նկատմամբ խտրականության և ատելության հողի վրա հանցագործության դեպքերը, ինչպես նաև մարդու իրավունքների պաշտպանների, ակտիվիստների և լրագրողների դեմ իրականացված ոտնձգություններն ու հարձակումները:
«Ամնեսթի Ինթերնեշնլ»-ի հետազոտող Նատալիա Նոզաձեն նշում է. «Այդպիսի հարձակումների արժանացածները հաճախ մնում են առանց համապատասխան պաշտպանության և նրանց նկատմամբ իրագործած հանցանքները չեն պատժվում, ինչը բացասաբար է ազդում ուրիշների վրա»:
«Արդյունքում լրագրողներն ու մարդու իրավունքների պաշտպանները հաճախ ինքնագրաքննություն են անում վիճելի հարցերի շուրջ, ինչը հետագայում Հայաստանի հասարակությունում պատճառ է դառնում կարծիքների բազմազանության տարածքի փոքրացմանը»:
